పొగరుకీ కుంటాటకీ మధ్య

( పది నెలల కిందట రాసినది.)

‘మల్లీశ్వరీ! ఈ మధ్య నువ్వు ఎక్కడికీ రావడం లేదు. నీకు పొగరని చాలా మంది అనుకుంటున్నారు’ చాసో శత జయంతి ముగింపు సభలో కలిసిన ప్రియమిత్రురాలు  నా చేయి పట్టి పక్కన కూచోబెట్టుకుని ఒకింత ఆందోళనగా అన్నపుడు భావం తలకెక్కలేదు సరి కదా అయ్యో తను నవ్వకపోతే ఎలా బుగ్గల్లో సుడిగుండాలు చూసేదెలా ఒకటే గింజుకుపోయాను. ఆ పొగరనే పదార్ధం హృదయాన్ని గట్టిగా పట్టి ఉందేమోనని ఓ సారన్నా చూడాలని అస్సలు అనిపించలేదు.
కానీ ఈ మధ్య నా మీద నేను కొన్ని ప్రతీకలు కట్టుకుంటుంటే అవి ఇలా ఉన్నాయి .నత్తగుల్ల తనలోకి తాను ముడుచుకున్నట్లు, కుందేలు పచ్చిక కొరకడం ఆపి బెదురుగా చుట్టూ చూసినట్లు, ఆకాశమంతా తెల్లగానో నల్లగానో ఉంటే నేను ఒంటరి మేఘంలా చుక్కలా మెల్లగా కుంటుతూ నడుస్తున్నట్లు…చందు వినీ వినగానే ‘చాల్లే ఇక… మీ కవులూ రచయితలకి ఉన్నంత పైత్యం ఎవరికీ ఉండదు.’ అనేసి బాగానే కోప్పడ్డాడు.
ఆ పొగరుకీ, ఈ కుంటాటకీ మధ్య ఏమైందంటే…అదో చిన్న కథ
నేను పంతులమ్మ ఉద్యోగం మానేసాను. ఎంచేతనంటే పోస్ట్ డాక్టోరల్ ఫెలోషిప్ పొందడం వల్ల అయిదేళ్ళ పాటు ఉద్యోగం చేయకూడదు. పూర్తిగా పరిశోధనకే సమయం కేటాయించాలి. ఉద్యోగంలో ఉన్నంత ఒత్తిడి ఉండదు.మధ్యతరగతి జీవికి సరిపోయేంత స్టయిఫండ్ కూడా ఇస్తారు. మన ఆసక్తీ నెరవేరి జీవికకూ లోటు ఉండదు కనుక ఎంతో ఇష్టంతో అప్లై చేసాను. వచ్చింది. అంతా బానే ఉంది. తల్లీ కూతుళ్లిద్దరూ ఆంధ్రా యూనివర్సిటినే (స్నిగ్ధ ఏయు ఇంజినీరింగ్ కాలేజీ లో చేరింది )అని అందరూ అంటుంటే మనసు మొగ్గలు వేసింది.
వార్త తెలియగానే నాకెంతో ప్రియ మైన మా కొలీగ్ , వైస్ ప్రిన్సిపల్ 53ఏళ్ల జనార్దన మాస్టారికి చెప్పగానే భుజం తట్టి ‘’శుభం…శుభం…చాలా సంతోషం…మంచిదే కానీ మీరు లేకుండా పి.జి తెలుగు డిపార్ట్మెంట్ ని ఊహించలేకపోతున్నాం’’ అనేసి అక్కడ నిలబడ కుండా వెళ్లిపోతున్నపుడు ఆయన కళ్ళలో సన్నటి నీటి పొర కదలాడటం నేను గుర్తించానని ఆయనకి ఎపుడూ చెప్పను గాక చెప్పను. గత ఇరవయ్యేళ్ళుగా నా హృదయానికి గట్టిగా పట్టి ఉన్న పొగరు ఏంటో ఈ నెల రోజుల ఉద్వేగ సమయాలు బోధిస్తూ వచ్చాయి. నా ఉనికి పట్లా నలభై నాలుగేళ్ల నా వయసు పట్ల ఏ రోజూ అభద్రత లేకపోవడానికి రోజూ ఉరకలేసే వందలాది పరవళ్ళతో కలియజుట్టుకుని ప్రవహించడమే కారణం అనుకుంటాను. ప్రతీ ఏడాదీ కొత్త బాచ్ లు కొత్తవిద్యార్ధి మిత్రులూ కొత్త నైపుణ్యాలూ,విభ్రమలూ జీవితం ఏ రోజన్నా నడిస్తే  కదా!! ఎపుడూ ఉల్లాసభరితమైన పరుగే. నన్ను చూడగానే మీరు ఫిజిక్స్ లెక్చరరా మాథ్స్ లెక్చరరా అని భయం భయం గా చూసిన పిల్లలు చదువై వెళ్లి పోతున్నపుడు మా మెంటార్ అని గర్వంగా చెప్పడం నా జీవితానికి సార్ధకతే అనుకుంటాను
ఇదుగో ఇపుడే మరి నాకై నేను వేసుకున్న అడ్డుకట్టని గౌరవిస్తూ కాలేజీ నుంచి బయటకి రావడమన్నది నన్ను మానసికంగా ఇబ్బంది పెడుతోంది. నా తరగతి గది నిండా మల్లె మొగ్గల గొడుగులూ వలిసె పూలవనాలే ఎపుడూ పరిమళిస్తూ ఉండేవి. నాకు వీడ్కోలునిస్తూ పిల్లలు రాసిచ్చిన కవితలూ ప్రేమగా ఇచ్చిన గులాబులూ,గట్టిగా తిడతానని చెప్పి నాకు తెలియకుండా తెచ్చి కప్పిన శాలువాలూ..అసలివి కాదు వాళ్ల వ్యక్తిత్వాలకి నేనేమిచ్చానో ప్రతి ఒక్కరూ చెపుతుంటే వాళ్ళు చెప్పేది నా గురించేనా అన్నంత మొహమాటం వేసింది.
బహుసా ప్రతి టీచర్ కీ ఇది అనుభవమేనేమో! సత్యవతి గారూ మీరెట్లా జయించారో ఈ దిగులుని, పాపినేని శివశంకర్ గారూ మరి మీరూ, కాత్యా మేడం…మీరెట్లా ఉండగలరో మరి !!
ఇదంతా విని నా ఫ్రెండ్ అన్నదీ ‘’ శిష్యులని మిత్రుల వలె చూసావు ఇన్నాళ్ళూ.. ఇక మిత్రులని శిష్యుల వలె చూద్దువులే. ఏం చేస్తాం పడక తప్పుతుందా నీతో’’ అన్నది 🙂
అలా కుంటుతూ యూనివర్సిటీకి వెళ్తున్నానా…మొన్నొక ఏయు అమ్మాయి వచ్చి ‘’మీరు మల్లీశ్వరి మేడం గారేనా! మీరు లెసన్ బాగా చెప్తారంట. మా అన్నయ్య మీ స్టూడెంట్.’’ అని నవ్వి ‘’మీతో ఎపుడన్నా మాట్లాడొచ్చా ‘’ అంది.ఒకబ్బాయి వచ్చి తన రీసెర్చ్ టాపిక్ కి సాయం అడిగాడు. రోజూ ఎవరో ఒకరు నా కధలో వ్యాసాలో ప్రస్తావిస్తున్నారు. ఆ చర్చని మెల్లగా మొత్తం సాహిత్యం మీదుగా పోనిస్తున్నాను. చిరు మొలకలు…జీవిత సడెన్ గా ఖాళీ అయిందని ఎపుడన్నా అనిపిస్తే అది తాజాగా నిండడానికేనని నమ్మమని నా మనసు చెపుతోంది  🙂

ఖేల్ ఖతమ్

    

ఆ రోజు మధ్యాన్నం మిడిమేలపు ఎండ మనిద్దరి మధ్యా చిచ్చు రేపినపుడు ఎడ తెగిన యాత్ర చేస్తున్న మనిద్దరిలో నువ్వు సందు మలుపుని  స్టీరింగ్ తో అదుపు చేస్తూ, ఒక మాటన్నావు. మాట నోటి నుంచి, భావం నొసటి నుంచీ దూకుతుండగా ” ఏం దొరుకుతుందని ఇలా  నువ్వు తనతో! “అనేసావు. నీ  ప్రతి కదలికలో పోటెత్తిన అసహనపు అలల్ని కళ్ళు విప్పార్చి చూడడం తప్ప నాకేం సమాధానం తెలుసు! నిజమే! ఏం దొరుకుతుందని ఇలా నేను తనతో?  నాకయినా నీకయినా మరెవరికయినా ఎవరితోనయినా ఏం దొరుకుతుందని ఇలా మనం!

 

మరీ ముఖ్యంగా 

నీలాంబరం పువ్వుల్ని శిరస్సున దాల్చి 

నాగు పాముల్ని మెడకు చుట్టుకుని 

శిధిల భస్మాన్ని మేన అలదుకుని

జీవన కాంక్షల్ని లయించే

జగమంత కుటుంబపు ఏకాకుల వద్ద, సంచారుల వద్ద 

ఏం దొరుకుతుందని ఇలా తనతో నేను !

 

నువ్వు కాస్త తమాయించుకుని చెట్ల నీడ పక్కన కట్టు గుంజకి యాత్రని కట్టేసి ఆగిన కాలాన్ని సహనంగా నిమురుతూ చాలా సేపే ఉండిపోయావు. విచారంతో రూపు మారిన పెదాలను సాగదీస్తూ మెల్లగా వినపడీ పడనట్లు ఏవేవో అంటూ ఆగుతూ చివరికి గుండెలోంచి వాక్యాన్ని పెకలిస్తూ ” లోకం బతకనిస్తుందా నిన్ను?”  అనేసావు. నీ ప్రతి కదలికలో రాలిపడిన కారుణ్యపు పుప్పొడిని కళ్ళు విప్పార్చి చూడడం తప్ప నాకేం తెలుసు సమాధానం! అయితే యుగాలను క్షణాలు చేసే మాయావులు నన్నెట్లా బతికిస్తాయో మాత్రం చెప్పాలనుకున్నాను  

 

 

రైలు కిటికీ నుంచి జారి పడే

రెండు కన్నీటి చుక్కలని దోసిలి పట్టడానికి 

ఒక మహా పర్వతమే దిగివచ్చి 

కొత్తగా మొలిచిన కాళ్ళతో పరుగులు తీస్తుంది 

 

కలియ వచ్చిన పరవళ్ళను 

ప్రేమతో నిమిరి పంపి 

గుణభద్రా..తుంగభద్రా అంటూ 

ఏకాంత సంద్రం ఘోష పెడుతుంది 

 

తన కుంభ స్థలాన్ని కొట్టిన 

చిన్ని గువ్వని పైకెత్తుకుని 

మనో వీధుల్లో ఊరేగిస్తూ ఒక ఏనుగు 

లోకానికి నాలుగు పూలగుత్తుల్ని ఇస్తుంది

 

వచ్చింది వటువే కదాని 

మనసా వాచా కర్మణా 

మూడడుగులు ఇచ్చి ఇష్టంగా 

ఆక్రమణను ఆహ్వానిస్తాడు బలి చక్రవర్తి  

 

యక్షుడూ యక్షిణీ 

చెరొక వియోగ శిఖరం మీదా కూచుని 

మేఘమాలలతో జీవితమంతా 

అప్పండవున్ చేయిస్తారు  

 

 

లోకముతో మనకేటికి లోలాక్షీ! రా పోదమని గుప్పిట మూసి అద్భుతాలను కల గంటూ ఉంటానని కదా అనుకుంటున్నావు. జ్ఞానమూ,దంతమూ వస్తూ వస్తూ తెచ్చే నెప్పి బాధించిన అనంతరం ఇక  కలలు కలయికలు విరామాలు విడిపోడాలు ఉండవు. తను, నాకు ఉండడం కాదు తనంటూ ఈ లోకంలో ఉండడమే ఒక సెలబ్రేషన్ అయినాక గుప్పిట తెరిచి చూసాను. నన్ను కమ్మేస్తూ చుట్టూ అనుభవాలే. నీకయినా నాకయినా ఎవరికయినా మరెవరితోనైనా దొరికేవి అనుభవాలే..జరిగినవి  జరగబోయేవి మెచ్చినవి నచ్చనివి దీర్ఘమైనవి  ఇట్టే కరిగేవి గట్టిగా పట్టుకునేవి  వేధించేవి నవ్వించేవి…మాయావులు  మాయా తావులు  మహానేర్పరులు  అనుభవాలు…ఆది మధ్యాంత రహితాలు.

(గత ఏడాది సారంగలో కృష్ణవల్లి పేరుతో  ప్రచురితమైన రచన )

 

మిస్ యూ ఎలాట్

ఈ తరం పాఠకుల కోసం ఆంధ్ర ప్రదేశ్ అభ్యుదయ రచయితల సంఘం ఒక మంచి కార్యక్రమాన్ని భారీ ఎత్తున చేపట్టింది. చాసో ,కొకు, పి. సత్యవతి, కేతు విశ్వనాథ రెడ్డి, ఓల్గా వంటి పది మంది ఉత్తమ రచయితల కథల్లో పదింటిని ఎంపిక చేసి కథా స్రవంతి పేరున విడి విడి సంపుటాలుగా ప్రచురించింది. పది పుస్తకాలకీ పెనుగొండ లక్ష్మీనారాయణ గారు గౌరవ సంపాదకులుగా వల్లూరు శివప్రసాద్ గారు ప్రధాన సంపాదకులుగా వ్యవహరించారు. ఒక్కో పుస్తకానికి సంపాదకత్వ బాధ్యతలు కొంత మంది రచయితలకూ విమర్శకులకు అప్పగించారు.

అట్లా, పి. సత్యవతి గారి పుస్తకానికి నేను సంపాదకత్వం వహించాను. కథల ఎంపిక, సంపాదక వ్యాసం, పరిచయ వాక్యాలూ ఇట్లా అన్నింటిలో నా స్వేచ్ఛను గౌరవించిన వల్లూరి వారికీ, ఒకే మాట ఒకే బాటగా ఎంపికకు సహకరించిన పి.సత్యవతి గారికీ కృతజ్ఞతలు. సత్యవతి గారి పుస్తకంతో సహా మిగతా పుస్తకాల ఆవిష్కరణ 29-12-2014 తేదీన గుంటూర్ నందు జరుగుతుంది. సత్యవతి గారి పుస్తకం పై నేను మాట్లాడవలసి ఉన్నది. అనివార్య కారణాల వల్ల వెళ్ళలేకపోతున్నా. దగ్గరలో ఉన్న మిత్రులు,వీలు కుదిరిన వారూ  ఈ కార్యక్రమానికి తప్పక  వెళ్ళగలరు. సత్యవతి గారూ అభినందనలు. మిస్ యూ ఎలాట్ …

కోరంగి రేవు – బంకోలా నవల

( కోరంగిని చూసొచ్చాక గోపరాజు సుధ  ఉద్వేగ ప్రవాహం ఇలా నన్ను చేరింది…నేను ఇటు మళ్ళించుకున్నాను..థాంక్ యూ సుధా!…)

 

నవంబర్ 6-9 తారీఖుల మధ్య , మాకు తూర్పు గోదావరి వెళ్ళే అవకాశం వచ్చింది . యాత్ర plan చేసుకుంటున్నప్పుడు కోరంగి వెళదాము అనుకున్నాము. కోరంగి రేవుకై , కోటిపల్లి రేవుకై  అనేమాట ఎన్నిసార్లు నోట మెదిలినా కోరంగి ఎప్పుడు ఒక భౌతిక వాస్తవికత కాదు నాకు. అదే సమయంలో విపులలో కపిల కాశిపతి కధ చదివాను. కోరంగోల్లు కనపడ్డారు. కోరంగికి రక్తమాంసాలు రావడం మొదలయ్యింది . మా గూగుల్ ఆ విషయం  ఈ విషయం చెప్పడం మొదలు పెట్టాడు, కోరంగికి ఆత్మ రావడం మొదలైంది. ఇక ప్రాణమున్న కోరంగిని చూడడమే! మల్లీ!  ఏం చెప్పను!  నీళ్ళకి ప్రాణముంటుందని నీకూ తెలుసు కదా ! ఆ ఆత్రేయ గోదావరి, అదే కోరంగి సముద్రంలో కలిసే ముఖద్వారం చూస్తుంటే, ఎంత నిస్సహాయత ! చేతులు చాచి కౌగలించుకోలేను , చాచిన చేతుల్లో వొదిగిపోనులేను ! మాటలతో చెప్తే, ఆ అనుభవమే నీరుకారిపోతుందేమో, నేనే కరిగి నీరై పొతే!  ఒకటే రూపంలో వుండటం ఎంత దౌర్భాగ్యం! నేను నీరు కాగలిగితే  గోదావరిని కానా ! సముద్రాన్ని కానా! మాటలెందుకు పనికొస్తాయి మల్లమ్మా ! అవి ఎన్నైనా నీటి చుక్కలే. నీటి చుక్కలతోటి నదులని, సముద్రాలని నింపాలని చూసినట్టే కదా అనుభవాన్ని మాటల్లో పెట్టటం అంటే!  సైన్స్ ఫిక్షన్ కాకపొతే ఇదంతా ఏమిటి!  ఆ గోదావరి ఏమిటి ఆ మడ అడవులు ఏమిటి, ఆ ముఖద్వారం ఏమిటి! ఇదంతా ఏదో సైన్స్ ఫిక్షన్ నవల, నేను చదువుతున్నాను అంతే ! అదంతా భూమి మీద వున్నదా! ఇంకెవరైనా చెపితే నేను నమ్ముతానా!

ఇంటికి వచ్చాక, వసంత ఇంటర్నెట్లో వెతికి సంపాదించిన బంకోలా నవల ప్రింట్ తీసి చదవడం మొదలు పెట్టాను. బోలెడు నీటి చుక్కలే కాదు, సోషల్ హిస్టరీ డాక్యుమెంటేషన్ అనే నా కోరిక కూడా నెరవేరుతోంది .తెలంగాణ విడిపోకముందు, రాజమెండ్రి కోటిలింగాల రేవులో చీకటి పడుతున్న సమయంలో ఆ చరిత్ర మేష్టారు వెళ్లబోసుకున్న బాధంతా కళ్ళకి కడుతోంది, తెలంగాణకి గోదావరి రాజవంశాలకి వున్న ఇచ్చిపుచ్చుకున్న సంబంధాల గురించీ చెప్పి ఇప్పుడు విడిపోతామా అని ఎంత బాధపడ్డాడో! అంతా హైదరాబాద్ గురించి బాధ పడ్డవాళ్ళే..  కాని ఇచ్చిపుచ్చుకోవడాల గురించి బాధ పడ్డవాళ్ళు లేరు.  ఇప్పుడు మళ్ళీ  బంకోల చదువుతుంటే, నిజాము నవాబులకి  గోదావరి జిల్లాలకి వున్నా సంబంధo అర్ధం అవుతోంది. చాల విషయాలు అరకొరగా రాస్తున్నాను కదా ! కొన్ని నాకు తెలిసినవే వివరంగా రాయాలి.  ఇంకొన్ని మా గూగుల్ని అడిగి clarify  చేసుకోవాలి ! మనసు మాత్రమే  గొప్ప ఫోటోలు తీయగలదు, వీడియోలు తీయగలదు. కళ్ళు మూసుకుంటే ముఖద్వారం , ఎక్కడ ఫ్రేమ్ కట్టిందో!

బంకోలా చదివావా!  గోదావరి జిల్లాల వాళ్ళకి బాగానే తెలుసల్లే వున్నది  ఆ నవల,  ఇప్పటికి నాకు తెలిసే సమయం వచ్చినట్టున్నది. కపిల కాశీపతి కధలు ఇంకేమైనా నీకు తెలుసా ! ఆ కథ చదివాక కూడా ఏమైనా పంచుకోవాలని చాల అనిపించింది. భావాన్ని భాషా పటాటోపం మింగెయ్యకుండా వర్ణనే  కధ కాకుండా కధ ఎలా వుంటుందోనని!

వసంత బంకోలా నవలనే కాదు . సాధు సుబ్రమణ్యశర్మ గారిని పట్టుకోగలిగింది. బంకోలా నవల సంపాదించగలిగాము.  చరిత్రని ముక్కా ముక్కా వెతికి పట్టుకున్నట్టు వున్నది . ఎందుకో ఒకోసారి కళ్ళ ఎదుట వున్నది కూడా చూడలేము . ఒక్కసారి ప్రత్యక్షం అయితే తబ్బిబ్బైపోతాము. నాకు అలాగే వున్నది. ఇంతకీ బంకోల అంటే లైట్ హౌస్   అని అర్ధం  డచ్ భాషలో.

– సుధ

రాజ్యాంగ నైతికత – కారా కథలు

 

 

 

 

వేలాది కెంపుకంటి కోయిలల రొద

”గగనపు వీధి వీడి వలస వెళ్ళిపోయిన నీలి మబ్బు కోసం

తరలింది తనకు తానే ఆకాశం… పరదేశం

శిఖరపు అంచు నుంచి నేల జారిపోయిన నీటి చుక్క కోసం

విడిచింది చూడు నగమే తన వాసం…వనవాసం”  పాట టివిలో వస్తున్నపుడు గభాలున కళ్ళు మూసుకుని చెవులకు పని పెడతాను. అడుగడుగునా ధనాతిశయాన్నీ, పనివాళ్ళని కాళ్ళతో తన్నుతూ పండించే అపహాస్యాన్నీ వంద స్ప్రింగులు ఒక్కసారే  మింగేసినట్లు మునివేళ్ళ మీద ఎగురుతూ అభినయించే   ఆ  పరమ వికారపు నటుడిని చూడలేక రాసిన కవిని తల్చుకుని దుఃఖపడతాను.

ఈ  మధ్య ‘తేరా నామ్ ఏక్ సహారా?!’  ‘naresh nunna new book’ అంటూ రకరకాల పేజీలతో ఫేస్ బుక్ లో హల్ చల్ చేస్తున్న నున్నా నరేష్ అనబడే పండితుడిని చూసాక, దుఃఖాన్ని ఉపశమింపజేస్తూ పై పాట సులక్ష్యార్ధ సిద్ధిని పొంది మరీ గుర్తొచ్చింది. అందుకే ఆకాశమై , నగమై… ఏ నీలిమబ్బు కోసం, ఏ  నీటిచుక్క కోసం ఇలా అంతర్జాలంలో తనకలాడుతున్నావని అడగబుద్ధేసింది. పోతే మానే ఈ అభినయాన్ని మాత్రం కళ్ళు విప్పార్చి చదవాలనిపిస్తోంది.

అపరిచితాన్ని బహుమతిగా అందుకున్నాక……. చదివాక వెంటనే ఏదొకటి రాసెయ్యాలన్న ఉద్వేగం ఏమీ కలగలేదు కానీ ప్రణయ కవిత్వం మీద క్లాసులో పాఠం చెపుతుంటే ముసిముసి నవ్వుల పిల్లల మధ్యకి నన్ను నెట్టేసి ఈ ఆధునికోత్తర భావకవి దూసుకొచ్చాడు. స్వచ్ఛంద ప్రణయం వియోగ శృంగారం విషాద మాధుర్యం ప్రేయసీ పూజ్యత  నా కన్నా ఎవరికి బాగా తెలుసునంటూ సవాల్ విసిరాడు. ఓకే ఓకే… ఒప్పేసుకున్నాం. కానీ అంత మాత్రమే కాడు కదా ఈ కవి రచయిత.. అంత మాత్రమే  కాని దానిలో కొన్ని విషయాల మీద నాకు పేచీ ఉన్నది కదా! బరి లోకి దిగితిమా అశ్శరభశ్శరభమంటూ వీరంగం వేయవలె. మరి ఇటు చూస్తే నానా దేశాల,కాలాల జాతుల సాహిత్యాన్నివిరగ చదివేసి తెగ ఉటంకింపులు చేయగల ఉద్ధండ పిండం. మనమా అంతంత మాత్రం…ఇతనితో మనకేలా.. కొంచెముండుటెల్ల కొదవు కాదు లెమ్మనుకుని కాస్త వినమ్రంగా సణగడానికి ప్రయత్నిస్తాను

ఏందివయ్యా నరేషూ నీ భాష చేసే దాష్టీకం!

అసలే స్త్రీలు తియ్యని వారు. వారికి అలంకారాల తేనె పూస్తావు. క్రొంగొత్త భావనల కోవా అద్దుతావు పనసతొనలు పంచదారలు పాల మీగడలు చెరుకురసాల  సారాన్ని లేపనం వలే రాస్తావు. దానికే చేదెక్కిపోయి ఉంటామా!ఒక పేజీ కాదు ఒక పేరానో ఒక వాక్యమో కాదు ఒక పదమూ కాదు ప్రత్యక్షరం లోనూ మొహం మొత్తే తీపి. ఝడిసి పోయిన  పాఠకులు పెడకన్ను వేస్తారన్న భయమూ లేదాయే.

అద్సరే గానీ నరేషూ

నచ్చని విషయాన్ని హీన పరిస్తే తప్ప మనం చెప్పేది తళతళ మెరవదంటావా?

మీ ప్రవాసి గారి ‘మార్క్సిస్టేతర తత్వబోధనం’ ఎలివేట్ కావడానికి ‘కరుడు కట్టిన వామ పక్ష మేధో నియంతృత్వాల చెలాయింపు, ‘కుడి – ఎడమ దొమ్మీ రాజకీయాల’ మీద ఒక వెక్కిరింత కావలసి వచ్చింది. నాగార్జున తన హీరోయిజం బాగా ఎలివేట్ కావడానికి బలమైన విలన్ ని ఎంచుకున్నట్లుగా లేదూ! హీరోలూ విలన్లూ తెగ పాత్రలు మార్చుకునే లోకంలో మీ విలన్ నాకు హీరో కావొచ్చు కూడా కదా. శత్రు వైరుధ్యాల పట్ల తీవ్రమైన సహనం, మిత్ర వైరుధ్యాల పట్ల ఓపలేని అసహనం చూస్తుంటే దిగులు పుట్టి ఇలా గొణుక్కోవాల్సి వచ్చింది నరేషూ..

‘ప్రేమయూ మతమేనంటాడు సౌదా’ ,స్త్రీ సౌందర్యమూ మతమే కాబోలును.అట్లాగైతే ఈ కవి రచయిత  ‘స్త్రీ సౌందర్య మత ఛాందస వాది’ అని తిడితే ఇపుడు ఈ నున్నా నరేష్ నా మీద కోపగిస్తాడా ఏమి!  అవును గానీ పుస్తకం చదవగానే  he is every body and at the same time no body  అనిపించింది ఎందుకంటావూ!

అపరిచితం లో ఇది చాలా బావుంది…అది చాలా బావుంది  భలే రాసావంటూ భుజం తట్టే సాహసానికి పాల్పడను. ఇంద్రజాలికుడి కనికట్టు నుంచీ  మంత్రగాడి గజకర్ణ గోకర్ణ టక్కుటమార విద్యల నుంచీ ఛెంగుమని అవతలికి గెంతి మరీ చదివినందుకు గానూ నా భుజం నేనే తట్టుకుంటున్నాను.

అయిననూ చెప్పి తీరాలి

కుచ్చులమీను నీళ్ళలో బరువుగా తోకాడించిన ఒయ్యారం

భయద సౌందర్యపు కాటుక చీకటి గుయ్యారం

ఈ పుస్తకం

ఏం ?

ఒక పుస్తకం చదివితే అయితే స్నేహమో లేదా వైరమో మాత్రమే కలగాలా!

నాకు మాత్రం రెండూ కలిసిన వైరస్నేహితం ఈ అపరిచితం

ప్రజా ఉద్యమాలకి ప్రతినాయకుడు పూరీ జగన్నాధ్

ప్రజా ఉద్యమాలకి ప్రతినాయకుడు పూరీ జగన్నాధ్‌

http://www.bhumika.org/archives/2638

Posted By భూమిక on November 2, 2012

తనొక ‘ఆంధ్ర చెగువెరా’నన్న స్పృహ మనలో కలిగించడానికి నిరంతరం తంటాలు పడే కధానాయకుడు పవన్‌కల్యాణ్‌, తన తాజా సినిమాలో పలికిన ఒక పాతడైలాగ్‌ పదే పదే ప్రొమోస్‌లో చూశాం . ” ఉంచుకోవడానికీ, ఉయ్యాలలూగడానికీ మీడియా ఎవరికీ ఉంపుడుగత్తె కాదు…” అన్న డైలాగ్‌ రాసిన రచయితకీ రాయించిన దర్శకుడికీ పలికిన నాయకుడికీ ధారాళమయిన ప్రేమతో ఆమోదించిన సెన్సార్‌ బోర్డుకి ఉన్న సాహసానికీ తెగువకీ ముచ్చట పడుతూనే మూలం ఏంటన్నది ఆలోచిస్తుండగానే ఇంతలో తెలంగాణ వాదులు ఈ సినిమాలోని కొన్ని అంశాలపై తమ అభ్యంతరాలు తెలిపారన్నది కొంత హడావిడిని సృష్టించింది. తెలంగాణ ఉద్యమం ఇపుడు చైతన్యవంతమైన దశలో ఉంది కాబట్టి ఎక్కడ తెలంగాణ వ్యతిరేకత వివక్షత కనబడితే అక్కడ ప్రశ్నించడం ఎదిరించడంలో చాలా చురుకుగా వ్యవహరిస్తోంది.

కానీ నిజానికి కేవలం తెలంగాణ ఉద్యమం మీదనే కాదు ఇపుడు ఉనికిలో ఉన్న అస్తిత్వ ఉద్యమాలన్నింటి మీదా, అత్యంత జుగుప్సాకరమైన అవహేళనతో తీసిన సినిమా ‘కెమెరామెన్‌ గంగతో రాంబాబు’. సినిమా ప్రారంభంలోనే కుల పోరాటాల మీదా. కుల సమస్యల మీదా దర్శకుని దాడి మొదలయ్యింది. ఎస్‌.సి హాస్టల్‌ విద్యార్థులు, బి.సి హాస్టల్‌ విద్యార్థులు పనీ పాటా లేకుండా నిరంతరం కొట్టుకుంటూ ఉంటారన్న ‘కొత్త చీలిక’ని తనే తెచ్చి, ”అసలు బి.సిలకు ఒక హాస్టల్‌, ఎస్‌.సిలకు ఒక హాస్టల్‌ ఎందుకుండాలి?.. అందరూ కలిసే  ఉండొచ్చు కదా! దీనికి సమాధానం ఎవరైనా సరే వచ్చి చెప్పండి?” అంటూ ఇంత లావు ఇనపరాడ్‌  పట్టుకొని ఐక్యతని ప్రబోధిస్తాడు కథానాయకుడు.ఎస్‌.సిలు, బి.సిలు ఒక్కటేనన్న దర్శకుడికి తన మార్కు ‘సామాజిక న్యాయం’లో ఒ.సిలను కలవడానికి ధైర్యం చాలకపోయి ఉంటుంది కానీ అతని ఆంతర్యం రిజర్వేషన్‌ సిస్టమ్‌ మీద ఉన్న వ్యతిరేకతే అన్నది స్పష్టం.

అక్కడ మొదలయిన ఈ సాహసదర్శకుడి యాత్రలో మరో మజిలీ స్త్రీల పోరాటాలు. మహిళా సంఘాలను, మహిళా ఉద్యమాలను చిత్రించడంలో తెలుగు సినిమాకి ఏనాడూ సమాజ వాస్తవికత భూమికగా లేదు. ప్రతీ దర్శకుడు తమకున్న నిశ్చితాభిప్రాయాలలోనుంచి పడికట్టుగా  మాత్రమే చూశారు. ఈ దర్శకుడు కూడా ఆ ఫినామినాని ఛేధించకపోగా మరింత మెరుగుదిద్దాడు. స్త్రీవాదులు ప్రశ్నిస్తున్న, చర్చకు పెడుతున్న పలు అంశాలపై ప్రాధమిక స్థాయి అవగాహన కూడ లేకుండా వాటిని వక్రీకరించి ప్రతినాయకురాలికి ఆ లక్షణాలను ఆపాదించి పదే పదే ఒక సూడో రాడికల్‌ టోన్‌తో కించపరచడంద్వారా స్త్రీవాద మహిళా ఉద్యమాలపట్ల సమాజానికి వ్యతిరేకత కలిగేలా సందేశాన్ని ఇచ్చారు.

ప్రశ్నించే స్త్రీలను గయ్యాళులుగా, విలన్‌లుగా, క్రూరులుగా, చిత్రించే క్రమంలో స్త్రీత్వాన్ని మళ్ళీ మూసలోకి నెట్టే ప్రయత్నం ఈ చిత్రంలో చేశారు. ‘గంగ’ పాత్ర ఆద్యంతమూ పురుష సమాజానికి నచ్చే విధంగా  నమూనీకరించడం, దానికోసం జరిగిన వెంపర్లాటే. ఒళ్ళు  కనపడకుండా ఫాంటూ చొక్కాలు వేసుకొనే అమ్మాయిలు, బీరు తాగే అమ్మాయిలు, సిగ్గు  పడని అమ్మాయిలు, సెక్సప్సీల్‌ని ప్రదర్శించని అమ్మాయిల పట్ల మగవారికి ఆసక్తి ఉండదని కథానాయకుడు జ్ఞానబోధ చేయడం చూస్తే ఆధునిక స్త్రీత్వం పురుషుడి ఆధిపత్యాన్ని ఎంత అభద్రతకి గురిచేస్తోందో అర్థమై కొంత సంతోషం కలిగినా గంగ బెంబేలెత్తి పోవడం మనసుని చివుక్కుమనిపిస్తుంది.

ఇక ఈ సాహస యాత్రలో దర్శకుడు చాలా నిర్భయంగా కాలుమోపిన చోటు తెలంగాణ ఉద్యమం. అతను ఏ సమైక్యవాదో అయ్యుండి, అందరు కలిసి ఉండాలన్న ఆదర్శాన్ని నిజాయితీగా నమ్ముతూ ఈ సినిమాని తీసి ఉంటే అర్థం చేసుకోవడానికి తెలంగాణ ప్రజలకి ఇంత స్పేస్‌ అయినా మిగిలి ఉండేది. నాలుగు కోట్ల మంది ప్రజల ఆకాంక్షల పట్ల ఏ మాత్రం గౌరవం లేకుండా ఉద్యమాన్ని వేర్పాటు వాదంగా, ఇతరుల హక్కులను గౌరవించని అప్రజాస్వామిక మయినదిగా, కేవలం పార్లమెంటరీ రాజకీయ ప్రయోజనాలకి మాత్రమే పరిమితమయినదిగా మభ్యపెట్టబూనడం చాలా ఆశ్చర్యకరం.

తెలంగాణ ఉద్యమాన్ని వ్యంగ్యంగా చులకన చేయడం, అవహేళన చేయడం ప్రధాన సూత్రంగా పెట్టుకొని ఆ క్రమంలో మిగతా అస్తిత్వ పోరాటాలను కూడా పనిలో పనిగా విమర్శించడం ఈ సినిమా ప్రధానోద్దేశ్యం. ప్రపంచీకరణ మనిషిని సమూహానికి దూరం చేసి ఒంటరిని చేస్తుందన్నది ఒక అవగాహన. ఆ ఒంటరితనాన్ని వ్యక్తివాదంగా తీర్చిదిద్దే శక్తికూడా దానికే ఉంది. వ్యక్తివాదం మూలంగానే రాంబాబులాంటి హీరోలు ఆవిర్భవించి కర్రలు, కత్తులు, రాడ్లు, తుపాకులు, పట్టుకొని బెదిరించి, భయపెట్టి, చావగొట్టి మరీ బలవంతంగా మనకి మంచిని కలగచేస్తారు. ‘సామాజిక బాధ్యత కాదు, వ్యక్తి బాధ్యత’ ముఖ్యమంటూ రెంటినీ విడదీసి చూసే (అ)జ్ఞానానికి పాల్పడతారు.

ఉద్యమ సందర్భాలలో ప్రజలు సమూహాలుగా కలవడం అంటే సినిమా ఎడిటింగ్‌ రూమ్‌లో కూర్చొని మౌస్‌తో క్లిక్‌ చేసి గ్రాఫిక్‌ ప్రజా సమూహాలను సృష్టించడం కాదని, తమ లక్ష్యసాధనకోసం ఏళ్ళకొద్ది మైళ్ళకొద్ది నడిచి పోరాడిన భిన్న సమూహాలన్నీ జనసంద్రమై కవాతు చెయ్యడమంటే, ఒక వ్యక్తి టివి ఛానళ్ళ ముందు నిలబడి ‘నువ్వురా.. నువ్వురా…’ అని పొలికేకలు పెడితే పరిగెత్తుకు వచ్చేసే అల్పత్వం కాదని తెలంగాణ యిష్టులకి అయిష్టులకీ అర్థమవుతూనే ఉంది.

అవసరాలో…అపర రాబిన్‌హుడ్‌లమన్న భ్రమలో…

అడ్డుపడుతున్నాయిగానీ ఈ వాస్తవం పవన్‌ కల్యాణ్‌కీ, పూరీ జగన్నాథ్‌కి మాత్రం అర్థం  కాదా ఏంటి?

 

మండే మొజాయిక్ ఆహ్వానం

మొజాయిక్ సాహిత్య సంస్థ జాజిమల్లి  పుస్తక పరిచయ సభని  విశాఖపట్నంలోని పౌర గ్రంధాలయం లో ఏర్పాటు చేసింది.మిగతా వివరాలు ఆహ్వాన పత్రికలో చూడగలరు.సాహితీ మిత్రులకు ఆహ్వానం.

 

 

మచ్చెమ్మకి ‘దారి పెళ్లయింది’

ఈ నెల భూమిక లో రాసిన కాలమ్ ‘మచ్చెమ్మకి దారి పెళ్లయింది’

 

Posted By భూమిక on February 1, 2012

ఆ రోజు తరగతి గదిలోకి అడుగుపెట్టేసరికి మచ్చెమ్మ అనే పాడేరు అమ్మాయికీ కౌండిన్య అనే విశాఖ అబ్బాయికీ మధ్య మాటల యుద్ధం సాగుతోంది. దానిని చర్చలోకి మళ్ళించాక తేలిన విషయం ఏంటంటే గిరిజనుల సంస్కృతిలో భాగమైన ‘దారి పెళ్లి’ అనే ఆచారం మీద వాదన మొదలై ఇద్దరూ చెరో పక్షం తీసుకుని పోట్లాడుకుంటున్నారని.
కొన్ని గిరిజన తెగలలో అమ్మాయిలకి గానీ అబ్బాయిలకి గానీ చిన్న వయసులో జబ్బు చేస్తే తగ్గడానికి దారి పెళ్లి చేస్తామని మొక్కుకుంటారు. జబ్బు తగ్గిపోతే అమ్మాయిలకి రజస్వల అయ్యేలోపు అబ్బాయిలకి పన్నెండు పదమూడేళ్ళ లోపు వాళ్ళ వూరి బయట నాలుగు తోవలు కలిసే కూడలిలో దారి పెళ్లి చేస్తారు. ఈ పెళ్ళిళ్ళ ప్రత్యేకత ఏంటంటే పూజలూ పెళ్లి భోజనాలూ అట్టహాసంగానే జరుగుతాయి. కానీ పెళ్లి మంటపంలో అమ్మాయో అబ్బాయో ఒక్కరే ఉంటారు. తాళి కట్టడాలూ కట్టించుకోడాలూ ఉండవు. ఒకరికి మరొకరితో జరిగే పెళ్లి కాదిది. ఒక్కరికే జరిగే పెళ్లినే దారి పెళ్ళిగా పిలుస్తారు. ఒకసారి దారి పెళ్లి జరిగిన అమ్మాయి కానీ అబ్బాయి కానీ భవిష్యత్తులో సహచరులను ఎంచుకుని చేసుకునే పెళ్లిని మాత్రం నిరాడంబరంగా చేసుకుంటారు.
మచ్చెమ్మకి దారి పెళ్ళయ్యింది అని తెలిసి ”అసలు పెళ్ళే పెద్ద తంతు…అణచివేత…మళ్ళీ ఈ దారి పెళ్లి లాంటి మూఢ నమ్మకాలని ఆచారాల్ని వ్యతిరేకించకుండా సమర్థించుకుంటే ఎట్లా?” అంటూ ఆవేదనతో వాదిస్తున్నాడు కౌండిన్య.
”ఆ మాట చెప్పడానికి నువ్వెవరు?! మా ఆచారాల్ని నమ్మకాల్ని కించపరచే హక్కు నీకు లేదు….వాటి వెనుక అంతరార్థం ఏవుందో మా కన్నా నీకు ఎక్కువ తెలుసా? తప్పో ఒప్పో మేం ఆలోచించగలం… మేం మాట్లాడగలం… ” ఆత్మ గౌరవానికి భంగం కలిగినందుకు అవమానపడుతోంది మచ్చెమ్మ.
‘నాకు తప్పు అనిపించింది ఎక్కడ జరిగినా నేను ప్రశ్నిస్తాను’ అంటాడు కౌండిన్య. ‘అట్లా కుదరదు’ అంటుంది మచ్చెమ్మ. చివరికి విసిగిపోయి ”నేను కాబట్టి నీతో వాదించుకుంటూ కూచున్నాను. అదే బోండా జాతి స్త్రీలయితే నీ విమర్శ సంగతి సరే…. చూపుల్లో చిన్న హేళన కనిపించినా బాణం వేసి కొట్టేస్తారు తెలుసా” అంటూ వలిసె పువ్వు లాంటి మచ్చెమ్మ అగ్గి పువ్వై పోయింది. కొన్నాళ్ళ క్రితం క్రైస్తవ మైనార్టీ స్త్రీల సాహిత్యం పై జరిగిన సదస్సుకి వెళ్ళినపుడు ఒక సెషన్లో ముగ్గురు ఉపన్యాసకులు క్రైస్తవ మైనార్టీ రచయిత్రుల కవిత్వం, గేయాలూ కథలు అన్న అంశాల మీద మాట్లాడారు. అందులో ఎక్కువ భాగం మతాన్ని కీర్తించేవిగా ఉన్నాయి. మైనార్టీ మత స్త్రీలపై మెజారిటీ మతస్తుల దాడుల గురించిగానీ, మతం స్త్రీల పట్ల చూపించే వివక్ష గురించి గానీ అవగాహన స్పృహ లేకుండా సాగిన ఆ ఉపన్యాసాలు చాలా మందికి నిరాశ కలిగించిన మాట వాస్తవం.
అయితే మరి కొందరు విప్లవ రచయిత్రులకి నిరాశతో పాటు చాలా కోపం కూడా వచ్చింది. దానిని దాచుకునే ప్రయత్నం ఏ మాత్రం చేయకుండా చాలా బాహాటంగా మాటల ద్వారా ముఖకవళికల ద్వారా ప్రకటించారు. మత బోధనలు వినడానికి సదస్సుకి వచ్చామా అంటూ నిప్పులు చెరిగారు. ప్రాథమిక దశలో స్త్రీలు సమూహాలుగా సంఘటితం కావడానికి, తమకున్న అతి చిన్న స్పేస్‌లో నుంచి దొరికిన ఆసరాని పట్టుకుని తమని తాము వ్యక్తీకరించుకోడానికి చేసిన ప్రయత్నాల్లో భాగంగా వచ్చిన సాహిత్యం ఎపుడో ఒక సారి విన్నందుకే అంత ఒళ్ళు జలదరిస్తే…. ఇళ్ళలో వీధుల్లో పాఠశాలల్లో, కార్యాలయాల్లో సాహిత్య సదస్సులో అనేక పబ్లిక్‌ స్థలాల్లో అనేక రూపాల్లో జరిగే మెజారిటీ మత బోధనల సంగతేంటి? వాటి పట్ల మన తక్షణ స్పందన ఏంటి?
అట్లాగే ముస్లిం స్త్రీల బురఖా పద్ధతి మీద మిగతా మతాల వారూ తెలంగాణా వాదుల ఆగ్రహావేశాల పట్ల సీమాంధ్రులూ తరుచుగా అసహనాన్ని ప్రకటిస్తూనే ఉంటారు. లోపాలుగా ఎత్తి చూపుతూనే ఉంటారు. ఈ విమర్శలు తప్పుకాకపోవచ్చు కానీ మానవీయమైనవేనా?
ఆధునికతనీ లౌకిక విలువల్నీ సమానత్వభావనల్నీ యధాతధంగా అనుసరించడానికి చేసే ప్రయత్నాల్లో ఇలాంటి అసహనం కలిగే ప్రమాదం ఉంది. స్థిరపడిన అభిప్రాయాల్లోంచీ విలువల్లోంచీ చూస్తే దారి పెళ్లి, మత బోధనా సాహిత్యం, బురఖా పద్ధతి, ఉద్యమకారుల ఆగ్రహంలాంటివి తప్పుగా తోచవచ్చు. కానీ వాటిని అర్థం చేసుకోడానికి ఆయా అంశాలకి సంబంధించిన బాహ్య పరిస్థితుల వాస్తవికత పట్ల అవగాహన అవసరం. పరువు హత్యలూ యాసిడ్‌ దాడుల లాంటివి ఎక్కడ జరిగినా ఎవరు చేసినా ఏ సమాజమూ ఆమోదించదు. కానీ సంక్లిష్టమైన వివాదాస్పదమైన అంశాలపై బయట నుంచి పెట్టే విమర్శకి బాధ్యత అవసరం. ఏదో ఒక వైఖరిని తీసుకోడానికో, ప్రయోజనాన్ని ఆశించో, ఆధిపత్య ధోరణితోనో చేసే విమర్శ ఆయా వర్గాల అభద్రతకి కారణమౌతుంది.
తమకి భిన్నమైన వాటిని తమ జ్ఞానానికి లొంగని వాటిని చులకనగా చూసే దాడి చేసే, అణచి వేసే, పై చేయి సాధించే వైఖరిని దాటుకుని అంతర్గత విమర్శ పెట్టేవారికి బలాన్ని చేకూర్చేదిగా బయటవారి విమర్శ ఉండడం అస్తిత్వ ఉద్యమాలతో అట్టుడుకుతున్న సమాజాలకి విలువైన అవసరం.

కనిమొళి కన్నీరు పెడితే…

భూమిక స్త్రీ వాద పత్రికలో ‘లోగిలి’  శీర్షిక తో జనవరి నెల నుండి నేను రాస్తున్న కాలమ్

 

 మొదలైంది.www.bhumika.org  లో చదవవచ్చు.స్త్రీల జీవితాలను ప్రభావితం చేసే

 

 సామాజిక రాజకీయ ఆర్ధిక సాంస్కృతిక అంశాలను నా చుట్టూ ఆవరించిన జీవితాల్లోంచి

 

 చూసి నా అవగాహన కొద్దీ వ్యాఖ్యానించడం ఈ కాలమ్ ఉద్దేశం.

 

 

ఈ క్రమంలో భాగంగా మొదటగా కనిమొళి కన్నీరు పెడితే… అన్న అంశం మీద రాసాను.